Η ΣΧΕΣΗ ΣΟΥ ΜΕ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ - ΤΡΙΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ.

«Ο παλιός μου εαυτός, θα είχε πολλά επεισόδια υπερκατανάλωσης φαγητού μέσα στην καραντίνα Εμμανουέλα».

Ήταν η φράση που μου είπε η Ηλιάννα, 51 χρονών, στην τελευταία online συνάντησή μας.
Η Ηλιάννα είναι άλλη μία γυναίκα με ένα ιστορικό γεμάτο δίαιτες. Έχει κάνει σχεδόν όλα τα είδη δίαιτας. Που φυσικά ανάμεσα από κάθε δίαιτα, βίωνε ένα διατροφικό χάος. 

Ξεκινήσαμε μαζί τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε και φαινόταν εξ’ αρχής ότι η ζωή της ήταν κατακλυσμένη από την κουλτούρα της δίαιτας.

Δουλέψαμε μαζί την σχέση της με το φαγητό αυτούς τους μήνες και σήμερα εν μέσω πανδημίας και του αναγκαίου #μένουμεσπίτι εκείνη νιώθει άνετα να συνυπάρχει με το φαγητό στο σπίτι. Είναι σπουδαίο, απελευθερωτικό και σχεδόν επαναστατικό για έναν άνθρωπο που έχει γαλουχηθεί στην δίαιτα να νιώθει ηρεμία σε σχέση με το φαγητό του και να φροντίζει τον εαυτό του με ευγένεια.

Δεν κάναμε κάτι μαγικό, δεν της υποσχέθηκα θεαματικές αλλαγές, ακολούθησα και αφουγκράστηκα απλά την κούρασή της με τις δίαιτες. Αυτή η κούραση ήταν ο σύμμαχός μας, που τελικά την βοήθησε να εφαρμόσει τα παρακάτω και να βγει από τον φαύλο κύκλο της δίαιτας.

Ξέρω ότι μέσα από μία ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα, δεν μπορώ να σε βοηθήσω στη πράξη να δουλέψεις την σχέση σου με το φαγητό, όμως μπορώ να σου πω ότι:

- αν εσύ και το φαγητό συνυπάρχετε δύσκολα στο σπίτι,
- αν μέσα στο σώμα σου δυσφορείς 

- κι αν νιώθεις να σε καταπνίγει η ανησυχία ότι θα παχύνεις και ότι από αύριο πρέπει να ξεκινήσεις την διατροφή σου την υγιεινή/ την αδυνατιστική/την προσεχτική/την clean/την keto/την dukan/την διαλειμματική/την απολύτως όποια να ‘ναι αρκεί να σου υπόσχεται απώλεια βάρους·

παύση

πάρε μία βαθιά ανάσα·

και εστίασε στα παρακάτω βασικά σημεία:

1. Φάε επαρκώς. Η ανάγκη σου για φαγητό είναι τόσο απαραίτητη και πρωταρχική, που αν δεν πάρεις αρκετή ενέργεια, το σώμα σου, αργά ή γρήγορα θα την διεκδικήσει μέσω ισχυρών βιολογικών και ψυχολογικών μηχανισμών. Τους λέω ισχυρούς, γιατί δεν μπορείς να πας κόντρα στη φύση. Καμία «δύναμη της θέλησης» δεν θα σε βοηθήσει αν πεινάς. Ακολούθησε τους κιρκάδιους ρυθμούς σου, όταν ξυπνάς, ανεξάρτητα αν νιώθεις πείνα ή όχι, δώσε κάτι σε σένα - αν δεν πεινάς, δώσε κάτι αναζωογονητικό για καλημέρα. Γενικά κοίτα τα γεύματά σου να είναι ευχάριστα και χορταστικά. Παίξε με τα τρόφιμα, βάλε απ’όλα, απέφυγε να φας μόνο «υγιεινά» ή μόνο «ανθυγιεινά», ένα μπέργκερ με πατάτες συνδυάζεται υπέροχα με μια φρέσκια σαλάτα (με κανονικό λάδι μέσα – ας αφήσουμε τη πρακτική του μετρήματος με τα κουτάλια της δεκαετία του 1990, στο 1990). Σε κάθε γεύμα σου επιδίωξε πληρότητα και ικανοποίηση, όσο μένεις με μία αίσθηση ανικανοποίητου, τόσο θα ψάχνεσαι όλη μέρα να φας.

2. Προσέγγισε με τρυφερότητα την τάση σου να ελέγξεις το σώμα σου. Το βάρος σου δεν είναι επιλογή σου, ούτε τόσο στον έλεγχό σου όσο πιστεύεις. Με το να ζυγίζεσαι 6 φορές την ημέρα, δεν ελέγχεις τίποτα. Η συχνή ζύγιση είναι ένα εργαλείο της χρόνιας δίαιτας και σίγουρα το μόνο που προσφέρει, πέρα από συναισθήματα άγχους και φόβου, είναι να μην ζεις το σώμα σου στο εδώ και τώρα.

Ο έλεγχος που θέλεις να ασκείς στο σώμα σου, ρυθμίζοντας τις μπουκιές σου, σε κάνει άτεγκτη/ο και σου δημιουργεί εντυπώσεις για τον εαυτό σου που δεν ισχύουν. Καταλήγεις να βρίσκεσαι σε μία διαρκή αντιπαράθεση με το σώμα, τις ανάγκες και τις επιθυμίες σου. 

Δεν μπορείς να ελέγξεις το σώμα σου, το μόνο όμως που μπορείς να κάνεις είναι να το αφουγκραστείς και να συνεργαστείς μαζί του όσο καλύτερα μπορείς σήμερα. Ξέρω ότι ίσως ακούγεται δύσκολο και ακατόρθωτο στα αυτιά σου αυτή τη στιγμή. Ξεκίνα παρατηρώντας τον εαυτό σου: πότε έχεις την τάση να ελέγξεις το σώμα σου, με ποιο τρόπο το κάνεις, σε βοηθάει σε βάθος χρόνου; Η παρατήρηση είναι μία σημαντική αρχή.

3. Άφησε πίσω σου τις στερητικές στάσεις. Μπορεί να μην κάνεις δίαιτα αυτή την περίοδο, έχεις όμως την δίαιτα στο μυαλό σου και μετράς τις μπουκιές σου σε κιλά διαρκώς. Καμιά φορά μπορεί να μην στερείσαι το φαγητό σαν φαγητό, έχεις όμως την σκέψη ότι κανονικά εσύ δεν θα έπρεπε να τρως κι έτσι φτάνεις να μην νιώθεις ικανοποίηση ποτέ. Είτε τρως, είτε δεν τρως, η σκέψη ότι δεν θα έπρεπε να τρως σου δημιουργεί την αίσθηση της στέρησης. Και μάντεψε που σε οδηγεί αυτή η αίσθηση.

Να πω εδώ ότι οι στερητικές στάσεις δεν αφορούν μόνο το φαγητό. Ωστόσο είναι πολύ πιθανό να καταλήγουν σε υπερκατανάλωση φαγητού.

Στερητική στάση μπορεί να είναι όταν καταπιέζεις τα συναισθήματα σου, μπορεί να είναι όταν περιορίζεις τις ευχαριστήσεις σου, μπορεί να είναι όταν δεν εκφράζεσαι και δεν επιτρέπεις στον εαυτό σου να έχει παρουσία στα πράγματα, όπως επίσης στερητική στάση είναι να απορρίπτεις διαρκώς τον εαυτό σου μέσα από έναν αρνητικό εσωτερικό διάλογο, αμφισβητώντας έτσι την αξία σου, τις δυνατότητες σου και τις ποιότητες σου.

* Οι στερητικές στάσεις που αναφέρομαι εν συντομία σίγουρα δεν είναι ένα πεδίο που μπορούμε να δουλέψουμε σε μια συμβουλευτική διατροφής. Είναι όμως να αναφερθώ σε αυτές ώστε να κατανοήσεις ακόμα καλύτερα τι σε κάνει να τρως με έναν τρόπο που δεν σε ικανοποιεί. Αν βρίσκεις τον εαυτό σου σε αυτές τις στερητικές στάσεις, σίγουρα μία παράλληλη ψυχοθεραπευτική διαδικασία θα αποφορτίσει το φαγητό σου.